جایگاه معنویت اسلامی در رشد و تعالی فرماندهان (شهید سلیمانی الگوی تعالی معنوی)

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

2 استادیار مدرسی معارف دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشجوی دکترای مدیریت سیستم‌ها، دانشگاه جامع امام حسین (ع) ، تهران، ایران .

چکیده

هدف اصلی پژوهش، تبیین جایگاه معنویت بر اساس مکتب شهید سلیمانی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. جهت گردآوری داده­ها و اطلاعات از اسناد و مدارک منتشرشده در مورد شهید سلیمانی و پایگاه اطلاعاتی شهید سلیمانی دانشکده مدیریت دانشگاه جامع امام حسین (ع) استفاده شد. همچنین جهت تحلیل دقیق­تر از وصیت­نامه شهید سلیمانی و بیانات مقام معظم رهبری مدظله‌العالی استفاده گردید. تعریف اصلی معنویت از دیدگاه رهبری نیز در سه سطح ۱) فردی: شامل مؤلفه‌ها و شاخصه‌های تقوا، عمل صالح و توکل؛ ۲) جمعی: شامل شاخصه‌های کمک، همیاری، هم‌زیستی و نوع‌دوستی و ۳) اجتماعی: شامل مؤلفه‌های تمدن سازی، مبارزه با استکبار و بی‌عدالتی می‌باشد. برای تحلیل از روش کیفی و تحلیل مضمون استفاده شد. بعدازاینکه همه داده‌ها، کدگذاری اولیه و گردآوری شد، فهرستی از کدها احصاء و نسبت به شناخت مضامین اقدام شد. بر اساس کدگذاری انجام‌شده 20 شاخص اصلی شناسایی گردید. بر مبنای نتایج تحلیل مضمون معنویت شهید حاج قاسم در سه سطح فردی، جمعی و اجتماعی موردبررسی قرار گرفت. شاخص­های معنویت در سطح فردی، شامل توسل به خدا و اولیای الهی، پیروی از دستورات شرع مقدس، توکل، صبر و بردباری، تقوا، دعا و مناجات، اخلاص، ولایتمداری، فروتنی، بینش بالا، تهجد و نماز شب و جامعیت شخصیت است. در سطح جمعی، سیاست‌باز نبودن، ظاهر و باطن یکسان، ارتباط با بزرگان اهل معنا و همچنین احترام به والدین مطرح است. در سطح اجتماع، احقاق حقوق مظلومان، تمدن سازی، رعب و وحشت در دل دشمنان، مجاهدت و جهاد در راه و در مسیر حق بودن مطرح است. بر مبنای نتایج پژوهش، معنویت یکی از نمونه­های الگو بودن در مکتب شهید سلیمانی است که باید بسیار موردتوجه قرار گیرد. معرفی شهید سلیمانی به‌عنوان یک الگو در عرصه معنویت می­تواند باعث پرورش مدیران و فرماندهان در عرصه اسلامی شود و در تمدن سازی اسلامی تأثیرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The place of Islamic spirituality in the growth and excellence of commanders (Martyr Soleimani is a model of spiritual excellence)

نویسندگان [English]

  • Rohollah Tavallaee 1
  • Alireza Noubari 2
  • Hassan Khalili 3
1 Associate professor at the Department of Management & Economic, Imam Hussein University, Tehran, Iran
2 Assistant professor at the Department of Science, University of Tehran, Tehran, Iran
3 PhD Student in Systems Management, Imam Hussein University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this research is to explain the position of spirituality based on the school of Shahid Soleimani. This research is descriptive. In order to collect data and information, the documents published in the database of Shahid Soleimani, Faculty of Management, Imam Hossein University were used. The main definition of spirituality from the perspective of leadership at three levels: 1) individual: including of piety, righteous action and trust; 2) Collective: includes aid, cooperation, coexistence and altruism, and 3) social: includes civilization, struggle against arrogance and injustice. Qualitative method and content analysis were used for analysis. After all the data were initially coded and collected, a list of codes was counted and the themes were identified. Based on the coding, 20 main indicators were identified. According to content analysis, the spirituality of Martyr Haj Qasim will be examined at three levels: individual, collective and social. At the individual level, the indicators of spirituality include appealing to God and divine saints, following the commands of the Holy Sharia, trust, patience, piety, prayer, sincerity, wilayah centeredness, humility, high insight, night prayer, and comprehensiveness of personality. At the collective level, there is a not being political, the same appearance and interior, communication with the elders of meaning, as well as respect for parents. At the social level, the realization of the rights of the oppressed, civilization, panic in the hearts of enemies, mujahedeen and jihad are on the way and on the path of being right. According to the results of the research, spirituality is one of the examples of being a model in the school of Shahid Soleimani that should be given much attention. Introducing Martyr Soleimani as a spirituality model can nurture managers and commanders in the Islamic arena and be effective in Islamic civilization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spirituality
  • Wilayah Centeredness
  • Civilization Building
  • Shahid Soleimani School
  1. امام خمینى (ره)(1378)، صحیفه امام (ره) (مجموعه آثار امام خمینى (ره)، تهران: مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینى (ره).
  2. بابائی طلاتپه، محمدباقر (1399). مکتب سلیمانی (مبانی و اصول) (بیایید این‌گونه باشیم)، تهران: انتشارات دانشگاه جامع امام حسین (ع).
  3. تحریری، آیت‌الله محمد‌باقر (1399). توجه به معنویت از نکات بارز حاج قاسم در دوران جنگ بود، خبرگزاری صداوسیما، کد خبر: ۲۸۳۶۹۴۲، تاریخ انتشار: ۰۶ مهر ۱۳۹۹، https://www.iribnews.ir/fa/news/2836942
  4. ثنایی، سلیم و خلجی، سارا (1398)، مدل معنویت سازمانی از دیدگاه اسلام در سازمان آموزش‌وپرورش بر اساس بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، نشریه علمی مدیریت اسلامی، 27(1): 113-89.
  5. حاج علی‌اکبری، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد (1398). غوغایی که حاج‌ قاسم سلیمانی به پا کرد، تقوای الهی او بود/ واکنش سردار سلیمانی به پیشنهاد کاندیداتوری‌اش برای ریاست‌جمهوری، جهان نیوز، کد مطلب: 714562، جمعه ۲۰ دی ۱۳۹۸، http://www.jahannews.com/news/714562
  6. خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی آنا (1398). تأثیر معنوی شهید سلیمانی برای دنیای استکبار خطرناک‌تر از حاج قاسم است، https://ana.press/fa/news/88/464906
  7. خوشدونی، مهد (1398). معنویت در بیانیه گام دوم انقلاب و ماهیت آن، فصلنامه فرهنگی، بصیرتی، تبلیغی پیام 133: 43-27.
  8. راحمی، محمدحسن (1398). حاج قاسم به «قلب سلیم» و «نفس مطمئنه» رسیده بود، روزنامه فرهیختگان، 16/۱۰/1398، http://farhikhtegandaily.com/news/36008
  9. رستگار، عباس علی و فرهنگی، علی‌اکبر (1385)، ارائه و تبیین مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت کارکنان، دو فصلنامه علمی پژوهشی راهبردهای بازرگانی، 4(20)، 24-1.
  10. رستگار، عباسعلی و نوبری، علیرضا (1394)، مدل مفهومی معنویت قدسی مبتنی بر قرآن در سازمان، فصلنامه علمی مطالعات تفسیری، 6(23): 102-81.
  11. رودگر، محمدجواد (1392). کارکردهای معنویت در عرصه‌های اجتماعی از دیدگاه مقام معظم رهبری، مطالعات معنوی، 10: 86-59.
  12. سبحانی نیا، حجت‌الاسلام محمدتقی (1398). سردار سلیمانی اسطوره جهاد و معنویت بود، خبرگزاری جمهوری اسلامی، کد خبر: 83621160، ۱۵ دی ۱۳۹۸،‏ https://www.irna.ir/news/83621160
  1. سلیمانی، قاسم (1395). سخنرانی سردار قاسم سلیمانی در سالروز شهادت شهید همدانی، تهران: 14 مهر 1395.
  2. سلیمانی، قاسم (1395). سخنرانی سردار قاسم سلیمانی در یادواره شهدای ملایر، ملایر: 1395.
  3. سلیمانی، قاسم (1395). سخنرانی سردار قاسم سلیمانی در هفته دفاع مقدس، اصفهان: 1396.
  4. سلیمانی، قاسم (1396). شرط شهادت از زبان حاج قاسم سلیمانی، فیلم سخنرانی سردار شهید قاسم سلیمانی، تاریخ انتشار: ۰۱ فروردین ۱۳۹۶ - ۱۳:۱۶، قابل دسترسی در سایت https://www.yjc.ir/00PGwB
  5. سلیمانی، قاسم (1397). سخنرانی سردار قاسم سلیمانی در یادواره عملیات رمضان، همدان: 1397.
  1. سعادت نژاد، حجت‌الاسلام‌والمسلمین اسماعیل (1398). معنویت مهم‌ترین سرمایه شهید حاج قاسم سلیمانی بود، خبرگزاری بسیج، کد خبر ۹۲۱۷۵۹۶، تاریخ انتشار ۲۳ بهمن ۱۳۹۸، https://basijnews.ir/fa/news/9217596
  2. شاکرنژاد، احمد (1398). تحلیل گونه‌های معنویت‌گرایی بر اساس بیانات رهبر انقلاب، جوان آنلاین، کد خبر: 97949 ، قابل استفاده در سایت https://www.Javann.ir/0046oJ
  3. شیرازی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی (1398). یادداشت اختصاصی نماینده ولی‌فقیه در سپاه قدس "حاج قاسمی که من می‌شناسم"، خبرگزاری تسنیم، ۲۶ بهمن ۱۳۹۸، https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/11/26/2203615/
  4. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  5. گنجی، عبدالله (1398). اصول مکتب سلیمانی، جوان آنلاین، کد خبر 993005، تاریخ انتشار: https://www.javanonline.ir/fa/news/993005
  6. محتشمی، حسن (1392)، نقش معنویت در ارتقای اثربخشی سازمان، بصیرت و تربیت اسلامی، 10(25)، 131-109.
  7. محمدی، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید (1398). درایت، شجاعت و معنویت سه خصیصه رفتاری سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، کد خبر 25281-34318، تاریخ ایجاد: ۱۳۹۸ چهارشنبه ۲ بهمن، http://pr.kmu.ac.ir/fa/ndt/34318
  8. مطهری، مرتضی (1374)، مجموعه آثار شهید مطهری، تهران: انتشارت صدرا.
  9. مظاهری سیف، حمیدرضا (1399). مفهوم معنویت از منظر امام‌ خمینی و آیت الله خامنه‌ای، عصر اسلام، کد خبر: ۱۶۲۹۰، قابل استفاده در سایت http://www.asrislam.com/fa/news/16290
  10. نصیری، محمد (1387). نقش معنویت در پیروزى انقلاب اسلامى از دیدگاه امام خمینى (ره)، حصون، 16.
  11. نقوی، سیدعلی؛ اسعدی، میرمحمد و میرغفوری، سیدحبیب­اله (1394). تحلیل عوامل مؤثر بر معنویت سازمانی، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 10(1): 123-105.
  12. وصیت­نامه شهید سلیمانی (1398). متن وصیت‌نامه سردار شهید سلیمانی منتشر شد، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایرنا، قابل استفاده در سایت https://www.irna.ir/news/83673602