الگوی فرماندهی و کنترل در مدیریت بحران های طبیعی و غیرط با تأکید بر اقتدار دفاعی و امنیتی در گام دوم انقلاب

بحران‌ها چه طبیعی یا غیرطبیعی حاوی ظرفیت‌هایی تهدیدزا هستند که پیامدهای بسیاری خطرناکی را متوجه اقتدار دفاعی و امنیتی کشور می‌کنند. برخی از این پیامدها در صورت مدیریت صحیح نشدن به راحتی به بحران امنیتی و به تدریج دفاعی تبدیل خواهند شد و به اقتدار امنیتی و دفاعی کشور خدشه وارد خواهند کرد. بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی نیز مانند جنگ فاقد ساختار و نظمی مشخص هستند. به طور معمول، در مدیریت بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی از الگوی فرماندهی و کنترل سنتی استفاده می‌شود. این الگو قادر به پاسخ‌گویی به عدم قطعیت، پیچیدگی و تغییرات نیست. در فرماندهی و کنترل بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی، نخستین گام کاهش عدم قطعیت از طریق ایجاد یک الگوی فرماندهی و کنترل قدرتمند و اثربخش است که قادر به پردازش حجم زیادی از اطلاعات با هدف کاهش همه مجهولات باشد. الگوی فرماندهی و کنترل سنتی بر جریان اطلاعات خطی و عمودی تأکید دارد. در این الگو اطلاعات در زنجیره فرماندهی به سمت بالا جریان پیدا می‌کند و دستورها از بالا به پایین صادر می‌شود. در الگوی پیشنهادی فرماندهی و کنترل که حاصل تحقیق مبتنی بر روش توصیفی‌ـ تحلیلی است، متغیرهای تغییرات و عدم قطعیت در مدیریت بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی با استفاده از اختیارات تصمیم‌گیری غیرتمرکزی کاهش یافته و توصیه شده است تا حد امکان از سبک فرماندهی انبساطی در مقابل سبک فرماندهی انقباضی استفاده شود. با اتخاذ چنین رویکردی، آزادی عمل نیروهای تحت امر افزایش می‌یابد و از سرعت عمل، توانایی و اعتماد به نفس بیشتری در مدیریت سوانح و بلایا در محیط‌های به شدت متغیر و بی‌نظم برخوردار می‌شوند.