بررسی مؤلفه های آینده پژوهانه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ایران که در آغاز چهل و یکمین سالگرد پیروزی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی(مدظله‌العالی) صادر گردید ضمن نگاهی گذرا بر تجارب گذشته و توصیف شرایط موجود انقلاب اسلامی، با رویکردی آینده‌نگر و بلند‌مدت، به تبیین اهداف، چارچوب‌ها و راهبردهای موفقیت انقلاب در چهل ساله دوم پرداخته است. آینده‌پژوهی، دانش و مهارتی ساختارمند و علمی است که از یک طرف، امکان کسب بصیرت درباره وقایع آینده و احتمال‌های پیشرو را فراهم می‌آورد و از طرف دیگر، شرایط لازم برای ساخت آینده‌ای مطلوب و تحقق اهداف آرمانی ایجاد می‌کند.   
این تحقیق به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا آموزه‌ها و مفاهیم آینده‌پژوهانه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی جایگاهی دارد. این مقاله با ماهیت توصیفی ـ تحلیلی و به شیوه مطالعه کتابخانه‌ای‌شده، انجام و با ابزار فیش‌برداری به جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز از بین منابع و اسناد مرتبط پرداخته است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که در بندها و فقره‌های مختلف بیانیه، می‌توان مصادیق متعددی از آموزه‌ها و مؤلفه‌های آینده‌پژوهی را شامل: 5 روند، 4 رویداد یا واقعه، 1 تصویر، 8 کنش یا اقدام، 19 عامل کلیدی محیطی (7 عامل اجتماعی ـ فرهنگی، 5 عامل اقتصادی، 5 عامل علم و فناوری و 2 عامل سیاسی)، 3 پیشران و 3 عدم قطعیت احصاء کرد که مؤید جایگاه ویژه آموزه‌های آینده‌پژوهانه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است. موفقیت و تحقق تصویر آرمانی بیانیه مبنی بر تحقق جامعه‌ای تمدن‌آفرین و بسترساز ظهور و عمل به کنش‌ها و اقدام‌های مورد تأکید با لحاظ کردن عامل کلیدی محیطی است.