مبنای انسان شناختی تمدن اسلامی در قرآن و روایات

چکیده

ﭘﺎﯾﻪﮔﺬاری، ﺗﮑﻮن و ﮔﺴﺘﺮش ﺗﻤﺪنﻫﺎ از اﻗﺪاﻣﺎت ﮐﻢﻧﻈﯿﺮ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ. ﺗﻤﺪن در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﻫﻮﯾﺖدﻫﯽ ﺑﻪ اﺟﺘﻤﺎع اﻧﺴﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ علت اﻣﺮوز ﻫﺮ ﻣﻠﺘﯽ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ ﻫﻮﯾﺖ ﺗﻤﺪﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ اﺳﺖ. ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ ﯾﮑﯽ از ﺗﻤﺪنﻫﺎی جدی ﺑﺸﺮی است. ﺷﺎﺧﺼﻪ ﺑﺎرز تمدن اسلامی ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ آن اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﺑﺮﻫﻪ زﻣﺎﻧﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯽ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ دارد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ روش اﺳﺘﻨﺎدی و روﯾﮑﺮد ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ‌ـ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﻪ مبانی انسان شناختی ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ از دﯾﺪﮔﺎه ﻗﺮآن و ﺣﺪﯾﺚ ﻣﯽﭘﺮدازﯾﻢ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻل، در ﻧﮕﺮش ﻗﺮآﻧﯽ، ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی اﻧﺴﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ در ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﻧﮕﺮش آنﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و اﯾﻦ ﻧﮕﺮش ﺳﺒﺐ اﻋﺘﻼی ﺗﻤﺪن ﻣﯽﺷﻮد. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮای ﺟﺎﻣﻌﻪ آرﻣﺎﻧﯽ، ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻣﻬﻤﯽ مثل کمال‌پذیری، اختیار، تزکیه، بصیرت و امانت دار الهی بودن را ﺑﺮﻣﯽﺷﻤﺮد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

مبنای انسان شناختی تمدن اسلامی در قرآن و روایات