مبانی معرفت شناختی نظام انقلابی تمدن ساز

چکیده

هدف این نوشتار تبیین مبنای معرفت‌شناسی نظام انقلابی تمدن‌ساز مطلوب است که آسیب‌های سایر نظام‌های انقلابی را نداشته باشد و درعین‌حال در مقابله با نظام سلطه جذاب و مبتنی بر فطرت انسانی و قابل عرضه جهانی باشد. برای تأسیس و استمرار نظام انقلابی تمدن‌ساز، روش‌های عادی کسب معرفت مانند عقل و تجربه و شهود در عین ضرورت، کافی نیستند و باید با استفاده از این روش‌ها، به روشی که پیامبران الهی به آن مجهز بودند، یعنی وحی نیز متمسک شد. چون آن روش از اتصال مستقیم پیامبر با سرچشمه هستی حاصل می‌شود، اعتماد و اطمینانی که برای نظام انقلابی شرط اصلی است از این روش حاصل می‌شود. به همین دلیل پیامبران هرگز به‌رغم فشارهای گسترده طواغیت، در انقلابی عمل کردن تردید نکردند. بنابراین نظام انقلابی تمدن‌ساز بدون الگوگیری از وحی امکان‌پذیر نیست. رمز به بن‌بست رسیدن نظام‌های انقلابی مارکسیستی در همین بود. انقلاب بدون الگوگیری از وحی، بی‌ریشه و ابتر است. تمدن ماده‌گرا ممکن است امکانات رفاهی برای بشر فراهم کند، ولی انسانیت او را به ابزاری در خدمت رفاهش درمی‌آورد و انسان را از خود بیگانه می‌سازد. تمدن مادی‌گرای غرب فرهنگ دینی را برای رسیدن به منافع مادی استحاله می‌کند. تنها راه مقابله با این تمدن، تمسک به فرهنگ و سبک زندگی برگرفته از وحی است. نورانیت عقل نیز در پرتو وحی تقویت می‌شود. اگر علم تجربی به بشر سرعت می‌دهد، بدون وحی این سرعت سبب تسریع در انحراف از صراط مستقیم خواهد شد. عرفان و شهود بدون وحی نیز به انزوای از خلق و سکوت در برابر ستمگران جهانی بدل می‌شود. نمونه‌اش بودیسم است. در این مقاله معرفت‌شناسی وحیانی به‌عنوان مهم‌ترین پایه معرفتی نظام انقلابی تمدن‌ساز معرفی شده است. محقق در این مطالعه اکتشافی با روش تحلیلی کیفی اسنادی را که به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری کرده است بررسی و تحلیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

مبانی معرفت شناختی نظام انقلابی تمد ن ساز