طراحی شاخص جامع آسیب پذیری اقتصادی با رویکرداقتصاد مقاومتی و ارزیابی عملکرد دولت ها از منظر آسیب پذیری اقتصادی

به دلیل نقش و اهمیت اقتصاد در قدرت بین‌المللی هر کشور، امنیت اقتصادی که عرصۀ جدیدی از امنیت ملی است توجه ویژۀ کشورها را جلب کرده است. امنیت اقتصادی که با دو متغیر تاب‌آوری (وجه مثبت) و آسیب‌پذیری (وجه منفی) تحلیل‌پذیر است، جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی یافته است. در پژوهش پیش‌رو، ضمن نقد و بررسی شاخص‌های رایج آسیب‌پذیری اقتصادی، الگویی مفهومی از آسیب‌پذیری جامع اقتصاد ایران ارائه شده و درنهایت با معرفی و سنجش شاخص ترکیبی آسیب‌پذیری اقتصادی، عملکرد کلان اقتصاد ایران و عملکرد اقتصادی دولت‌های جمهوری اسلامی در فاصلۀ زمانی 1367 - 1396 بررسی شده است. براساس نتایج پژوهش، آسیب‌پذیری اقتصاد ایران در طول زمان افزایش یافته و تحول ساختاری مهمی نیز در این زمینۀ رخ داده است. همچنین با ارزیابی عملکرد اقتصادی دولت‌ها آشکار می‌شود که در دولت ‌هاشمی رفسنجانی، آسیب‌پذیری اقتصادی درحال کاهش و در دولت احمدی نژاد باوجود نوسانات زیاد، در مجموع روند آسیب‌پذیری اندکی کاهشی بوده است؛ ولی، عملکرد دولت خاتمی و روحانی در مدیریت آسیب‌پذیری‌های اقتصادی ناموفق و عمدتاً در جهت افزایش آسیب‌پذیری اقتصاد ایران گام برداشته است.