تبیین جنبه‌های انسانی مکتب شهید سلیمانی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس مسائل بین‌الملل

2 عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام

3 کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت بازرگانی دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

هدف: شهید سلیمانی کاملا مردم را از دیگاه معنوی می‌دید و معتقد بود خدمت به این مردم نه تنها برای ما افتخار است بلکه خدمت به خود است و اگر انسان بخواهد به جایی برسد راهش این است که خدمتگزار مردم باشد. دلیل چنین نگاهی این بود که تقرب به خدا را از مسیر انسان و انسانیت می‌دید. فلذا هم در بعد اعتقادی و هم در بعد عملی تقرب انسانی داشت. در نگاه ایشان تقرب به خدا از طریق تقرب به انسان حاصل می‌شود. یعنی همجواری با انسانی که مخلوق خداست و این یک نگاه فرادینی است. سردار شهید قاسم سلیمانی به عنوان ژنرال شکست‌ناپذیر در عرصه‌های میدان نبرد بسیار شناخته شده است اما در جنبه‌های انسانی کمتر به مکتب ایشان توجه شده و نیاز به تبیین بیش‌تر دارد، بنابراین هدف این پژوهش پرداختن به این موضوع است.
روش‌شناسی: این مقاله در صدد است تا با اتکای بر روش روایت‌پژوهی، روایت مناسبی از هدف مورد بررسی را ارائه نماید.
یافته‌ها: یافته‌ ها نشان می‌دهند که مفهومِ ولایت به عنوان جنبه بارز انسانی حاکم بر اعمال سردار، تعامل او با نخبگان و مردم عامی را چنان سمت و سو داده است که وی، کار کردن برای مردم را وسیله قرب الی الله می‌داند. او دارای نگرش مثبت به دیگران بوده و از این رو شناخت و احترام به شخصیت دیگران را در سرلوحه تعاملات خود داشته است. درک موقعیت فرد مخاطب خارجی و داخلی و ارزش اندیشه مخاطب، جهت ارتقای هم‌درکی با ایشان از خصیصه‌های برجسته او و نهایتا مکتب منسوب به اوست.
نتایج این مقاله نشان می‌دهد که سه جریان ارتباطی مهم در تشریح جنبه‌های انسانی مکتب شهید سلیمانی قابل مشاهده است: جریان تعاملات اجتماعی (در تعامل بین انسان ذی‌حق و انسان صاحب کرامت)، جریان عبودیت (در تعامل بین انسان ذی‌حق و انسان به مثابه خلیفه‌الله) و جریان هدایت (در تعامل بین وجه خلیفه‌الهی انسان و وجه صاحب کرامت بودن او). این سه جریان در الگوی نهایی پژوهش ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the human aspects of Shahid Soleimani school

نویسندگان [English]

  • Saadollah Zaree 1
  • Ayoub Pourghayomi 2
  • Mojtaba Alavian 3
1 Allameh Tabatabaee University
2 Imam Hossein University
3 Imam Sadiq University
احمد عابدی، و سولماز کاراندیش. (1390). برتری انسان بر سایر آفریدگان. اندیشه دینی، 38، 137-174.
حسن بن محمّد راغب اصفهانی. (1386). مفردات الفاظ القرآن (المجلد چاپ اوّل). (محمّدحسین رحیمی، المترجمون) تهران: نشر سبحان.
روح اله محمدی، و عبدالهادی فقهی زاده. (1395). مبانی انسان شناختی روش تربیتی قرآن و حدیث در بعد اجتماعی. آموزه های تربیتی در قرآن و حدیث، 2(1)، 1-18.
زهرا رضائیان. (1399). نگاهی به ویژگی‌های سردار مکتب‌ساز، حاج قاسم سلیمانی. فصلنامه علمی ـ تخصصی ویژه مبلغان، شماره اول، 277- 290.
عبدالله جوادی آملی. (1385). تسنیم؛ تفسیر قرآن کریم (المجلد چاپ سوم). قم: انتشارات اسراء.
عبدالله جوادی آملی. (1386). منزلت عقل در هندسة معرفت دینی (المجلد چاپ دوم). قم: انتشارات اسراء.
عبدالله جوادی آملی. (1387). تفسیر انسان به انسان (المجلد چاپ چهارم). قم: انتشارات اسراء.
عبدالله جوادی آملی. (1390). انسان از آغاز تا انجام (المجلد چاپ سوم). قم: انتشارات اسراء.
محمّدتقی جعفری. (1377). انسان در اسلام (المجلد چاپ اوّل). تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
محمّدحسین طباطبائی. (1378). تفسیر المیزان (المجلد چاپ یازدهم). (سیّد محمّدباقر موسوی همدانی، المترجمون) قم: دفتر انتشارات اسلامی.
محمّدمهدی فولادوند. (1381). قرآن‌شناسی (المجلد چاپ اوّل). تهران: مؤسّسة فرهنگی، هنری، سینمایی الست فردا.
مرتضی مطهّری. (1373). مقدّمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی (المجلد چاپ هشتم). تهران: انتشارات صدرا.
مهدی ابراهیمی. (1388). انسان شناسی اسلام. مجله انسان شناسی (نامه انسان شناسی)، 7(11)، 177-183.
ناصر فکوهی. (1382). تاریخ اندیشه و نظریّه‌های انسان‌شناسی (المجلد چاپ دوم). تهران: نشر نی.