چالش ها و موانع دیپلماسی نهضتی در گام دوم انقلاب

یکی از محورهای مهم بیانیه گام دوم انقلاب، توجه به مسئله استقلال و عزت ملی است. طبق بیانیه، استقلال ملّی به معنی آزادی ملّت و حکومت از تحمیل و زورگویی قدرت‌های سلطه‌گر جهانی است؛ تحرّک جدید نهضت بیداری اسلامی براساس الگوی مقاومت در برابر سلطه‌ آمریکا و صهیونیسم؛ شکست سیاست‌های آمریکا در منطقه‌ غرب آسیا و زمین‌گیر شدن همکاران خائن آنها در منطقه؛ گسترش حضور قدرتمندانه‌ سیاسی جمهوری اسلامی در غرب آسیا و بازتاب وسیع آن در سراسر جهان سلطه از آثار و پیامدهای طبیعی استقلال‌طلبی و عزت ملی در روابط خارجی است.
پرواضح است که استقلال‌طلبی و آزادی‌خواهی ملت‌ها بدون اعتقاد ایمانی و عملی به مقاومت، در هر دو عرصه سیاست داخلی و خارجی هرگز جامه عمل نخواهد پوشید. باور به مقاومت در حوزه سیاست خارجی مستلزم کاربست «دیپلماسی نهضتی» در مناسبات و تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی است. اما اینکه دیپلماسی نهضتی چه جایگاه و نقشی در تحقق بیانیه گام دوم دارد و با چه چالش‌هایی در عرصه داخلی و خارجی مواجه است، سؤالاتی است که در این مقاله بدان خواهیم پرداخت.
فرضیه اصلی تحقیق این است که دستگاه دیپلماسیِ تراز انقلاب، منهای «دیپلماسی نهضتی» نه‌تنها خدمتی به پیشبرد انقلاب و تقویت استقلال و عزت ملی در عرصه بین‌الملل نخواهد کرد، بلکه حتی ممکن است در مقام عمل، بعضاً مانعی در راه کاربست حقیقی آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی نیز باشد. استدلال می‌شود که مقاومت، به عنوان نقطه تلاقی مصالح اسلامی‌ و منافع ملی (عمق‌بخشی و بازدارندگی)، ضامن استقلال و شاخص طلایی مرزبندی با دشمن است.