مقاومت و دیپلماسی نهضتی در گام دوم انقلاب: راهبرد و ر هنگاشت

یکی از پیشران‌های اصلی تحقق گام دوم انقلاب در عرصه سیاست خارجی، توجه به «دیپلماسی نهضتی» است. دیپلماسی نهضتی محصول باور به گفتمان مقاومت است و این گفتمان ریشه در نفی سلطه‌گری و سلطه‌پذیری «لا تَظلِمون و لا تُظلَمون» دارد. لذا مقاومت حرکت جوهری سیاست خارجی و دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران است. مقاومت به‌مثابه الگوی بومی پیشرفت و اقتدار، هم «سازندگی» ایجاد می‌کند و هم «بازدارندگی». دیپلماسی نهضتی با «سلطه» و «اشغال» ازیک‌طرف و «الحاد» و «تکفیر» از طرف دیگر به یک میزان مبارزه و مقابله می‌کند؛ یعنی مبارزه با استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌الملل و همچنین مقابله با اسلام‌هراسی و افراط‌گرایی. دیپلماسی نهضتی با چنین روحیه و رویکردی، بسترساز نهضت جهانی شعبانیه (اشاره به نیمه شعبان، سالروز میلاد امام عصر) و زمینه‌ساز ظهور حضرت حجت، بقیةالله الاعظم (ارواحنا فداه) و بسط عدالت جهانی است.
براین‌اساس باتوجه‌به واقعیات موجود و تاریخ منطقه، یکی از پیامدهای مهم پیروزی انقلاب اسلامی‌ ایران مقابله با ترتیبات امنیتی و نظم سیاسی مطلوب امریکا در منطقه و تقابل با رژیم صهیونیستی و درنتیجه شکل‌گیری محور مقاومت با هدف ایجاد نظم نوین انقلابی در منطقه و جهان بوده است. ازاین‌رو محور مقاومت نه یک محور منطقه‌ای، که یک محور و مدار جهانی با حفظ وحدت و انسجام مستضعفان و مظلومان عالم است. لذا آرمان‌های انقلاب اسلامی‌ قلب و ذهن هر انسان آزاده‌ای را به خود جذب کرده است؛ آرمان‌هایی که در هر دو بعد ایجابی (آزادی‌خواهی، عدالت‌طلبی، استقلال‌گرایی) و سلبی (امریکاستیزی، صهیونیسم‌ستیزی، وهابیت‌ستیزی در چهارچوب استکبارستیزی و ضدیت با نظام سلطه)، موتور محرک تمدن نوین اسلامی است.
هدف اصلی از ارائه این مقاله، تدوین ره‌نگاشت دیپلماسی نهضتی از گفتمان‌سازی و شبکه‌سازی و جریان‌سازی تا جنبش‌سازی و نظام‌سازی و تمدن‌سازی است و تلاش می‌شود یک مدل مفهومی جامع و همه‌جانبه‌نگر جهت کاربست ره‌نگاشت دیپلماسی نهضتی در عرصه سیاست خارجی و روابط بین‌الملل ترسیم و تبیین شود.